
معرفی رشته مهندسی عمران
مهندسی عمران رشته ای است که در زمینه های مختلف اعم از ساخت و ساز پروژههای عمرانی مانند جاده سازی، پل سازی، سد سازی، احداث تونل، ساختمانسازی، طراحی سازه فرودگاه ها، سیستمهای آب و فاضلاب و سایر پروژههای بزرگ زیربنایی کاربرد دارد. بنابراین کسانی که علاقه مند به تحصیل در این رشته هستند، باید در زمینه ریاضیات و محاسبات مهارت داشته باشند. چرا که به علت سر و کار داشتن این رشته با ساخت و ساز، یک مهندس عمران باید دارای توانایی بررسی و تحلیل فضا و حجم ها، و … باشد.
رشته مهندسی عمران مناسب چه کسانی است؟
رشته مهندسی عمران مناسب آن دسته از داوطلبانی است که به علوم فیزیک و ریاضی بهصورت کاربردی علاقهمند هستند. همچنین، افراد علاقهمند به ساخت و ساز و طراحی سازهها و ساختمانها نیز به این رشته گرایش خواهند داشت. به عبارتی، مهندسی عمران، رشتهای کاربردی است و علوم محض در آن به ندرت مطالعه میشوند.
از زیرمجموعههای مهندسی عمران میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سازههای سبک مانند ساختمانهای مسکونی و ساختمانهای مقاوم در مقابل زلزله، سیل و آتش
- سازههای عظیمتری مانند برجها
- سازههای مرتبط با آب مانند سد، سکوهای دریایی، اسکله و غیره
- تونل، پل، سیلو، مخازن ذخیره مصالح، دکلهای مخابرات، نیروگاههای برق
- ساخت و ساز فرودگاهها، جادهها و راهها
- بهسازی و اصلاح خاکهای نامناسب پیش از احداث سازهها
- حوزههای تخصصی مرتبط با منابع آب و شبکههای فاضلاب و محیط زیست

فارغ التحصیل رشته مهندسی عمران در چه کارها و صنایعی میتواند شاغل شود؟
فارغالتحصیلان مهندسی عمران-عمران میتوانند در شرکتهای مختلف به عنوان مهندسان مشاور مشغول به کار شوند که وظیفه طراحی، محاسبه و نظارت بر اجرای پروژههای ساختمانی را بر عهده دارند. علاوه بر آن میتوانند در شرکتهای مجری به عنوان مهندس مقیم در کارگاه و نیز سرپرست کارگاه و مدیر پروژه فعالیت کنند. علاوه بر این موارد، وزارتخانه مسکن و شهرسازی، سازمان نظام مهندسی و جهاد سازندگی فارغالتحصیلان رشته مهندسی عمران را جذب میکنند.
فارغالتحصیلان گرایش ژئوتکنیک میتوانند در شرکتهای اختصاصی مکانیک خاک و پی مشغول به کار شوند که به تحلیل و طراحی فونداسیون، طراحی و اجرای گودبرداریها، مقاومسازی و بهسازی خاک و غیره میپردازند
دانش آموختگان گرایش راه و ترابری و مهندسی حمل و نقل میتوانند به استخدام وزارتخانه راه و ترابری و شهرداریها در بیایند و در طراحی و اجرای پروژههای شهری و جادهای فعالیت کنند. فارغالتحصیلان گرایشهای مدیریت منابع آب، سازههای هیدرولیکی و سازههای دریایی نیز میتوانند در وزارتخانه نیرو مشغول به کار شوند و افرادی که در زمینه گرایش محیط زیست تحصیل کردهاند توسط سازمان حفاظت محیط زیست جذب مشاغل مرتبط میشوند.
مهارت های ضروری برای موفقیت در رشته مهندسی عمران چه هستند ؟
مهندسی عمران، یک رشته پرطرفدار مهندسی است. دلیل این محبوبیت را میتوان در گستردگی و تنوع حوزههای فعالیت این رشته یافت. همین موضوع، تعداد مهارتهای مورد نیاز برای موفقیت در مهندسی عمران را افزایش میدهد. مهندسان عمران باید تا حدودی به مبانی حساب دیفرانسیل و انتگرال (حسابان)، مثلثات و مباحث متوسط تا پیشرفته ریاضی تسلط داشته باشند. هیچ مهندسی بدون داشتن مهارتهای ریاضی نمیتواند در کار خود موفق شود.
مهارتهای اجرایی (آشنایی با نحوه اجرای عملیاتهای عمرانی نظیر قالببندی، بتنریزی، اقدامات ایمنی و غیره)، آزمایشگاهی (بتن، خاک یا قیر)، طراحی، نقشهبرداری، نقشهکشی، کنترل کیفیت، مدیریت، گزارشنویسی و آشنایی با مباحث مقررات ملی نیز نقش بسزایی در موفقیت مهندسان عمران دارند
یکی از مهمترین مهارتهای مورد نیاز برای موفقیت و پیشرفت در مهندسی عمران، تسلط بر روی نرمافزارهای عمومی و تخصصی است. حتی مهندسانی که به طور کامل درگیر فعالیتهای اجرایی یا مدیریتی هستند نیز باید تا حدی با نرمافزارهای متداول در یک پروژه آشنا باشند. به عنوان مثال، نرمافزار اکسل، پرکاربردترین نرمافزار تهیه گزارشنویسی و تهیه جداول عددی در اغلب پروژههای عمرانی است. مهندس عمرانی که بر روی قابلیتها و کاربردهای این نرمافزار، تسلط کافی داشته باشد، نسبت دیگران مهندسان در اولویت قرار میگیرد. این موضوع برای نرمافزارهای دیگری نظیر اتوکد نیز صادق است.

بازار کار رشته مهندسی عمران به چه صورت است؟
میتوان گفت بازار کار رشته مهندسی عمران در ایران به نسبت سالهای قبل قدری کاهش داشته است. این مساله به این دلیل است که در سالهای قبل به دلایلی از جمله رو به رویی ایران با جنگ و نیاز شدید به بازسازی بناها، راهها و سازههای مختلف (از جمله سدها، کارخانجات، نیروگاهها، پتروشیمی و غیره) بازار کار این رشته بسیار بزرگتر بود. پس از آن دوره و ایجاد ثبات نسبی در کشور، بازار کار رشته مهندسی عمران قدری کوچکتر شده است و بیشتر گرایش به سمت مباحثی مانند مهندسی محیط زیست، مدیریت منابع آب و فاضلاب، مدیریت ساخت و مواردی از این قبیل رفته است.
با این وجود، هنوز هم کشور ایران نیاز به آبادانی و ساخت و ساز، به ویژه ساخت و سازهای اصولی و منطبق بر استاندارهای جهانی دارد و ایجاد زیرساختهای اساسی در شهرها و روستاها نیز یک نیاز اصلی محسوب میشود که لازمه تمامی این موارد بهرهگیری از مهندسین عمران مجرب است.
امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی عمران در خارج از کشور به چه صورت است؟
ادامه تحصیل در رشته مهندسی عمران در خارج از کشور طرفداران زیادی دارد و به نوعی بستری برای کسب موقعیتهای شغلی در کشورهای دیگر به حساب میآید. از کشورهایی که بورس تحصیلی مناسبی برای دانشجویان رشته مهندسی عمران در نظر میگیرند، میتوان به ایتالیا و کانادا اشاره کرد. این کشورها بورسیههای تحصیلی زیادی را در این رشته با توجه به بررسی شرایط مالی و همچنین شرایط تحصیلی دانشجویان در اختیار آنها قرار میدهند
